انواع جرقه زن (ignition box)
سیستم جرقه زن (IGNITION BOX) در موتور های گاز سوز:
همانطور که میدانید در موتور های دیزلی به دلیل نسبت تراکم بالای پیستون در اثر دمای بالای حاصل از فشرده شدن هوا داخل سیلندر گازوئیل منفجر شده و عمل احتراق به صورت صحیح و در زمان خود صورت میگیرد .ولی در موتور های گاز سوز داستان کار کمی متفاوت است در موتور های گاز سوز نسبت تراکم نسبت به دیزل پایین تر است و چون گاز در دمای بالاتری انفجار میدهد در نتیجه نمیتوان به روش تراکمی گاز را محترق کرد اینجاس که نقش سیستم جرقه زن به میان می آید .
در موتور های گاز سوز دو نوع جرقه زن داریم۱-نوع مکانیکی ۲-توع دیجتالی یا میکروپروسسوری(کامپیوتری)
نوع مکانیکی:
جرقه زن مکانیکی که در ماشین های قدیمی همچون پیکان نیز موجود بود که با نام دلکو شناخته میشد ونحوه عملکرد آن به این صورت بود که توسط یک محور که نیروی خود را از میلنگ موتور میگرفت نیرو به دلکو منتقل می شود در دلکو براساس مکانیزم چکش برق ،برق بر روی سیلندر ها توزیع میشد .یعنی محور دلکو که با میلنگ در ارتباط بود قطعه ای به نام چکش برق را به چرخش در می آورد و میتوانست توسط پلاتین هایی که دور چکش برق تعبیه شده و تعداد آن به تعداد سیلندر ها بود برق را به ترتیب به سر هر سیلندر برساند .ولی در سیستم های جرقه زن ولتاژ جرقه بسیار حائز اهمیت است به عبارت دیگر برای جرقه زنی صحیح در سیلندر نیاز به ولتاژی در حدود ۸-۱۲ هزار ولت یا کیلو ولت نیاز داریم اما چگونه میتوان توسط باطری ۱۲ یا ۲۴ ولت یه همچین ولتاژی دست یافت اینجاس که کویل نقش خود را نشان میدهد کویل یک سیم پیچ می باشد که توسط پالسی که از دلکو دریافت میکند ولتاژ ورودی را با فرکانس بالا قطع و وصل میکنند تا در خروجی خود ولتاژ بالا ایجاد کند این ولتاژ بالا به ورودی دلکو میرود و توسط چکش برق در زمان مناسب روی هر سیلندر توزیع میشود .به عبارتی در این سیستم پنج جزء اساسی داریم .۱-باطری ۲-کویل۳-دلکو ۴-وایر ۵-شمع
جرقه زن های میکرو پروسسوری (IGNITION BOX):
در این نوع جرقه زن از بخش های زیر تشکیل شده است که به ترتیب هر بخش توضیح داده خواهد شد .
۱۱-باطری (تغذیه )۲-جرقه زن (IGNITION BOX) 3-سنسور دور و سنسور ریست ۴-وایر ۵-کویل ۶- شمع ۷ –سنسور ناک ۸-نمایشگر (DISPLAY)
۱-باطری( تغذیه ):
در سیستم های جرقه زن الکترونیکی نیاز به تغذیه ۱۲ یا ۲۴ ولتای در با آمپراژ حدود ۲-۵ آمپر نیاز است تا بتواند سیستم جرقه زن را تغذیه کند .
۲-جرقه زن (IGNITION BOX):
در سیستم های جرقه زن میکرو پروسسوری زمان بندی جرقه از حالت مکانیکی که توسط دلکو و چکش برق صورت میگرفت خارج و به صورت الکترونیکی در آمده است به این صورت که سیستم جرقه زن توسط سنسور هایی که بر روی فلایویل موتور دارد موقعیت پیستون ها را تشخیص داده و بر اساس پردازش داخلی خود فرمان جرقه را برای هر سیلندر صادر میکند.
۳-سنسور دور و سنسور ریست
وظیفه سنسور دور در این سیستم همانطور که از نام آن پیداست ارسال دور موتور به سیستم جرقه زن می باشد و نحوه کار آن به این صورت است که سنسور دور یک سنسور مغناطیسی می باشد و فلایویل نیز به دلیل داشتن تعداد دنده های زیاد بر روی خود باعث ایجاد تغییرات میدان مغناطیسی در اطراف سنسور دور می شود در نیجه هر چه دور موتور بیشتر باشد تغییرات میدان بیشتر و در نتیجه ولتاژ القایی بر روی سنسور دور بیشتر خواهد شد , همین امر باعث میشود سیستم جرقه زن دور موتور را بتواند تشخیص دهد.
سنسور ریست نیز سنسوری دیگری است که در جرقه زن های میکرو پروسسوری وجود دارد و وظیفه آن این است که موقیعت پیستون یک را مشخص کند .
البته بر اساس مدل جرقه زن ممکن است سنسور های بیشتری بر روی جرقه زن نصب باشد .
۴-وایر (wire):
وایر سیم های ارتباطی از کویل به شمع ها هستند که دارای روکش عایقی خاص و رسانایی مخصوص هستند تا از افت ولتاژ جلوگیری شود.
۵-کویل (coil):
در سیستم جرقه زن مکانیکی که قبل تر توضیح دادیم یک کویل در سیستم وجود داشت که توسط چکش برق ولتاژ بالا روی سیلندر ها توزیع میشد اما در سیستم های میکروپروسسوری جدید به ازای هر سیلندر یک کویل وجود دارد که توسط IGNITION BOX فرمان میگرد .کویل شامل دو سیم پیچ و یک هسته می باشد به عبارت دیگر یک نوع ترانس می باشد که قابلیت تولید ولتاژ بالا را دارد .
۶-شمع (spark plug):
شمع قطعه ای است که در انتهای حلقه جرقه زنی قرار دارد و در نهایت ولتاژ بالا در نوک شمع به جرقه تبدیل می شود .
۷-سنسور ناک :
سنسور ناک به صورت آپشن در برخی جرقه زن ها وجود دارد و وظیفه آن این است که وضعیت موتور از لحاظ ناک را به اطلاع جرقه زن برای اصلاح زاویه جرقه و یا دستور قطع دارد .
۸-نمایشگر (DISPLAY):
نمایشگر هم به صورت آپشن در جرقه زن ها میتواند وجود داشته باشد که اطلاعات جرقه زن اعم از دور موتور ,زاویه جرقه و…. را میتواند نمایش دهد یا پارامتر های مورد نیاز را از طریق آن انجام داد .